Xe điện đã trở thành một xu hướng trong ngành sản xuất ô tô trong những năm gần đây, đặc biệt là ở các thị trường chưa được khai thác nhiều như Đông Nam Á. Doanh số xe điện đang tăng lên đáng kể trên toàn cầu, đến mức vào ba tháng đầu năm 2023, dữ liệu của Counterpoint Research chỉ ra rằng cứ bảy chiếc xe bán ra sẽ có một chiếc xe điện.
Nhìn chung, tăng trưởng thị trường xe điện ở Đông Nam Á chậm hơn so với các khu vực khác như Châu Âu, Bắc Mỹ và Trung Quốc. Mặc dù chậm hơn nhưng các nhà sản xuất ô tô lớn hiện đã nhận ra tiềm năng của Đông Nam Á và nhiều công ty đang thúc đẩy áp dụng và tăng cường sản xuất xe điện trong khu vực này.
Các nước Đông Nam Á đã đưa ra các chính sách hỗ trợ tăng cường sử dụng xe điện và giới thiệu nhiều ưu đãi thúc đẩy người tiêu dùng và thu hút các nhà sản xuất xe điện đến đặt cơ sở tại đó. Tuy nhiên, đến năm 2022 doanh số bán xe điện ở khu vực này vẫn còn rất nhỏ so với tổng doanh số xe điện trên toàn cầu (Chiếm 0,5% tổng số trên thế giới). Tín hiệu tốt là theo dữ liệu có sẵn, nhu cầu xe điện đang tăng dần tại khu vực Đông Nam Á.
Tính đến năm 2023, Thái Lan là quốc gia nổi bật trong số các quốc gia Đông Nam Á về số lượng xe điện bán ra, chiếm hơn một nửa doanh số bán hàng trong khu vực, tiếp sau đó là Indonesia và Việt Nam. Đối với Thái Lan, kết quả này có được là nhờ Chính phủ khuyến khích bán xe điện thông qua các chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân.
Một báo cáo gần đây của Counterpoint Research cho biết, vì Tesla giảm giá các mẫu xe của họ trên toàn cầu vào tháng 1 năm 2023, dẫn đến các hãng ô tô khác cũng đã thông báo giảm giá tương tự bắt đầu từ tháng 2 cùng năm, điều này đã góp phần làm tăng doanh số bán hàng của xe điện.
Nhà phân tích nghiên cứu Abhik Mukherjee nói về động lực thúc đẩy thị trường xe điện như sau: “Trong tháng 2 và tháng 3, gần 40 nhà sản xuất ô tô, bao gồm BYD, NIO, Xpeng, Volkswagen, BMW, Mercedes-Benz, Nissan, Honda và Toyota, đã giảm giá xe từ vài trăm đô la đến hàng ngàn đô la, tạo ra một cuộc chiến giá cạnh tranh tại Trung Quốc.”
Trong khi mẫu xe Model Y của Tesla vẫn là mẫu bán chạy nhất trên toàn cầu, loại xe điện dẫn đầu trong khu vực Đông Nam Á tính đến năm 2023 lại khác. Dưới đây là các thương hiệu xe điện đã đạt được bước tiến đáng kể trong khu vực tính đến tháng 6 năm 2023.
Mẫu xe điện BYD của Trung Quốc thống trị khu vực Đông Nam Á năm 2023
Trong khi nhiều công ty xe điện Trung Quốc đã tăng cường mở rộng ra quốc, BYD là một trong những công ty quyết liệt nhất. Tập đoàn ô tô Trung Quốc này đã công bố kế hoạch sản xuất xe điện tại Việt Nam để chuẩn bị mở rộng hoạt động và thiết lập một chuỗi cung ứng địa phương phục vụ thị trường Đông Nam Á, theo báo cáo của Bloomberg vào tháng 5 năm 2023.
Riêng số liệu được công bố bởi Cơ quan giao thông đường bộ của Singapore (Land Transport Authority of Singapore) cho thấy BYD đã vượt qua Tesla để trở thành thương hiệu xe điện bán chạy nhất tại Singapore trong năm năm tháng đầu năm 2023, đạt con số đăng ký 303 xe điện. Để rõ hơn, số lượng xe điện được đăng ký tại quốc gia này từ tháng 1 đến tháng 5 năm 2023 là 1.462 chiếc.
BYD đã là thương hiệu duy nhất đánh bại sự thống trị của các hãng ô tô Nhật Bản trong khu vực Đông Nam Á nhờ vào các mẫu xe điện giá rẻ. Nhà sản xuất ô tô có trụ sở tại Thâm Quyến này được mệnh danh là nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới và bước vào khu vực này qua cách bán lẻ vào thị trường Thái Lan vào năm 2022. BYD đã công bố kế hoạch xây dựng nhà máy đầu tiên để sản xuất xe điện tại Đông Nam Á vào năm nay tại Thái Lan.
Một bài báo của South China Morning Post cho biết: Trung bình mỗi năm có bốn triệu xe được bán tại Đông Nam Á và nhà máy của BYD sẽ có khả năng sản xuất 150.000 xe điện hàng năm khi hoàn thành vào năm 2024.
Tóm lại, đây chỉ là khởi đầu quá trình thống trị thị trường xe điện Đông Nam Á của BYD. Tuy nhiên, BYD đã lật đổ Tesla trên toàn cầu để trở thành nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới với 1,86 triệu lượt giao hàng vào năm 2022, con số này gấp ba lần doanh số bán hàng của họ vào năm 2021 (So sánh với khoảng 1,31 triệu lượt giao hàng của Tesla ttrong năm ngoái)
Mẫu xe điện bán chạy nhất trên toàn khu vực năm 2022 thuộc về Wuling của Trung Quốc
Công ty ô tô Trung Quốc SAIC-GM-Wuling (SGMW), một liên doanh giữa SAIC Motor, General Motors và Liuzhou Wuling Motors lần đầu bước vào thị trường Đông Nam Á tại Indonesia. Indonesia là điểm đến quốc tế đầu tiên của Wuling, mẫu xe Air của họ được bán với giá chỉ 16.000 đô la Mỹ – ít hơn một nửa so với những lựa chọn khác.
Vào cuối năm 2022, sau sáu tháng kể từ khi ra mắt mẫu Air, Wuling đã chiếm 68,7% thị phần xe điện tại Indonesia, thông tin từ Hiệp hội Công nghiệp Ô tô Indonesia (Gaikindo). Wuling đã bán được khoảng 8.000 xe tính đến tháng 1 năm 2023.
Một bài viết trên blog của Wuling đã viết như sau: “Số lượng này có thể nhỏ so với doanh số bán hàng của các nhà sản xuất tại quê hương của họ là Mỹ và Trung Quốc, nhưng tương đương với 78% thị trường xe điện tại quốc gia Đông Nam Á này.”
Thực tế, dựa trên dữ liệu của Counterpoint Research, mẫu xe điện Air của Wuling là mẫu bán chạy nhất trên toàn khu vực vào năm 2022 – chỉ đơn giản là bởi vì nó là một trong những lựa chọn xe điện phổ biến nhất về mặt giá cả. Sau Indonesia, Wuling Air đã mở rộng vào Thái Lan vào tháng này và ngay lập tức trở thành mẫu xe điện giá rẻ nhất trong nước, thay thế cho mẫu Neta V.
Đây là thị trường thứ hai của Wuling Air trong khu vực, sau khi ra mắt thành công tại Indonesia. Thú vị là Wuling Air cũng được sản xuất tại Indonesia, và lô hàng đầu tiên gồm 400 chiếc tại Thái Lan đã được nhập khẩu từ đó (CBU).
VinFast – Năm 2023 phải chăng là năm của xe điện VinFast tại Đông Nam Á?
VinFast là thành viên của Tập đoàn Vingroup – tập đoàn tư nhân lớn nhất Việt Nam, đã hiện diện gần như khắp mọi nơi, nhưng gần như không có mặt ở Đông Nam Á. Vinfast lựa chọn bắt đầu hành trình quốc tế tại Bắc Mỹ và Châu Âu trước. Nhưng trong sự kiện Future Mobility Asia 2023, VinFast thông báo rằng họ sẵn sàng đẩy mạnh toàn lực vào thị trường châu Á. Thị trường ô tô Việt Nam cũng đang ngắm vào Trung Quốc và Hàn Quốc.
Bà Lê Thị Thu Thủy – Phó Chủ tịch Vingroup và VinFast cho biết: “Mở rộng ra khu vực Đông Nam Á là một phần của chiến lược phát triển toàn cầu của VinFast. Chúng tôi đã đặt mục tiêu cung cấp các giải pháp di chuyển thông minh và an toàn cho các quốc gia ASEAN”
Hồi tưởng lại, mẫu xe điện đầu tiên VinFast tung ra thị trường Việt Nam vào năm 2021 là chiếc crossover nhỏ gọn e34.
Quá trình mở rộng toàn cầu bắt đầu từ năm 2022 khi VinFast mở các showroom tại Mỹ, Canada và Châu Âu và trở thành công ty xe điện Việt Nam đầu tiên có sự hiện diện toàn cầu.
Nguồn: TechWireAsia
